W sercu Dolnego Śląska, na malowniczym Pogórzu Izerskim, wznosi się jeden z najpiękniejszych zamków w Polsce – Zamek Czocha. Położony nad Zalewem Leśniańskim, w miejscowości Sucha, zamek ten nie tylko urzeka swoją gotycką architekturą i bogatą historią, ale także fascynuje licznymi legendami i tajemnicami.
Zamek Czocha ma swoje korzenie w XIII wieku, kiedy to na polecenie czeskiego króla Wacława I rozpoczęto budowę warownej twierdzy. Początkowo był to kamienny gród o charakterze obronnym, mający chronić południową granicę Czech przed najazdami ze strony polskich książąt. Usytuowany na skalistym wzgórzu, z widokiem na rzekę Kwisę, zamek od początku pełnił kluczową rolę w systemie obronnym regionu. Jego strategiczne położenie sprawiało, że był nie tylko trudny do zdobycia, ale także stanowił ważny punkt kontrolny na szlaku handlowym biegnącym przez Sudety.
Przez kolejne wieki zamek wielokrotnie zmieniał właścicieli i był świadkiem wielu ważnych wydarzeń historycznych. W XV wieku, w czasie wojen husyckich, został poważnie uszkodzony, ale niebawem odbudowano go i nadano mu nowe funkcje rezydencjonalne. W XVI wieku zamek przeszedł renesansową przebudowę, zyskując bardziej reprezentacyjny charakter. Przez długi czas pozostawał w rękach różnych rodów szlacheckich, którzy stopniowo rozbudowywali go i dostosowywali do zmieniających się potrzeb. Każdy z właścicieli wnosił do zamku coś nowego – od gotyckich detali po renesansowe zdobienia, które można podziwiać do dziś.
Największa metamorfoza Zamku Czocha nastąpiła na początku XX wieku, kiedy to niemiecki przemysłowiec Ernst Gütschow nabył posiadłość i postanowił przekształcić ją w luksusową rezydencję w stylu neogotyckim. W ramach tej przebudowy zamek zyskał wiele nowych elementów, takich jak bogato zdobione wnętrza, imponujące wieże oraz sieć tajemniczych przejść i ukrytych komnat, które miały służyć właścicielom do ucieczki lub ukrywania cennych przedmiotów. To właśnie z tego okresu pochodzi wiele legend i opowieści o zamku, które do dziś przyciągają turystów i miłośników zagadek.
Obecnie Zamek Czocha jest jedną z najpopularniejszych atrakcji turystycznych Dolnego Śląska. Turyści mogą zwiedzać zamek zarówno w ramach standardowych wycieczek z przewodnikiem, jak i uczestniczyć w bardziej niezwykłych wydarzeniach, takich jak nocne zwiedzanie, gry terenowe inspirowane historią zamku czy zajęcia "szkoły magii" inspirowane Harrym Potterem.
Niezapomnianym przeżyciem jest możliwość noclegu w zamkowych komnatach, które zachowały swój historyczny urok. Na terenie zamku znajduje się też restauracja serwująca dania kuchni regionalnej oraz kawiarnia, gdzie można wypić kawę z widokiem na rozległy zalew. Dla miłośników przyrody, okolice zamku oferują malownicze szlaki spacerowe i rowerowe, prowadzące przez lasy i wzdłuż brzegu Zalewu Leśniańskiego.
XIII wiek
Król czeski Wacław I
gotyk, później też renesans / neogotyk
dobrze zachowany, mieści hotel i muzeum
Sucha, 59-820 Leśna
Standardowo 10-19.15, w lipcu i sierpniu godzinę dłużej, w miesiącach zimowych godzinę krócej.
Bilet normalny 40zł, ulgowy 30zł. Są dostępne bilety rodzinne, można kupić bilety na same dziedzińce (bez przewodnika) oraz na salę tortur. Więcej informacji na stronie zamku.
Zwiedzanie komnat odbywa się z przewodnikiem, z wyjątkiem imprez tematycznych. Zwiedzanie samych dziedzińców odbywa się bez przewodnika.
Zwiedzanie jest możliwe w języku polskim i angielskim.
Pieski mogą wejść tylko na dziedzińce i muszą mieć założony kaganiec (rasy miniaturowe mogą bez kagańca). Podczas imprez wstęp dla psów jest zabroniony.
Spory płatny parking pod zamkiem, choć prawdopodobnie podczas większych wydarzeń na zamku nie mieści wszystkich zwiedzających.
Na zamku organizowane jest także nocne zwiedzanie. Odbywają się tu też różne wydarzenia, w tym takie inspirowane magicznym światem Harry'ego Pottera.
Zwiedzanie z przewodnikiem trwa około godzinę. Same dziedzińce można zwiedzić w 15 minut, podobny czas zajmie nam zobaczenie sali tortur.
Brak na ten temat informacji, jednak spora ilość schodów i ciasnych pomieszczeń mogą być problemem dla osób z niepełnosprawnością ruchową.
Zamek Czocha jest jednym z najpiękniejszych i najbardziej tajemniczych zabytków Dolnego Śląska. Jego burzliwa historia sięga XIII wieku i obfituje w liczne wydarzenia, które na zawsze wpisały się w dzieje tej niezwykłej warowni. W poniższym kalendarium znajdziesz przegląd najważniejszych wydarzeń z dziejów Zamku Czocha, które sprawiają, że miejsce to kryje w sobie tyle historii, ile ukrytych korytarzy, przejść i legend.
◈ XIII wiek: Zamek Czocha został wzniesiony jako strategiczna twierdza graniczna na zlecenie czeskiego króla Wacława II.
◈ 1319: Książę Henryk I Jaworski przejmuje zamek, co wzmacnia jego pozycję w regionie jako kluczowego obiektu obronnego.
◈ XV wiek: Podczas wojen husyckich zamek zostaje poważnie zniszczony.
◈ 1453: Zamek staje się własnością rodu von Nostitz, który zarządza nim przez blisko 250 lat.
◈ XVI wiek: Rodzina Nostitzów odbudowuje i rozbudowuje zamek, nadając mu bardziej renesansowy charakter.
◈ XVII wiek: Zamek zostaje przebudowany w stylu barokowym, zyskując nowe, bardziej reprezentacyjne wnętrza i elementy architektoniczne.
◈ 1703: Hrabia Ernest Götzlo von Uechtritz nabywa zamek, kontynuując jego rozbudowę i unowocześnienie.
◈ XVIII wiek: Rodzina von Gersdorf przejmuje zamek.
◈ 1756-1763: Zamek ucierpiał podczas wojny siedmioletniej, co wprowadziło go w okres częściowej ruiny.
◈ XIX wiek: Zamek kilkukrotnie zmienia właścicieli i popada w zaniedbanie.
◈ 1909-1914: Niemiecki przemysłowiec Ernst Gütschow gruntownie przebudowuje zamek w stylu neogotyckim.
◈ 1939-1945: W czasie II wojny światowej zamek zostaje przejęty przez Niemców i prawdopodobnie służył jako archiwum Abwehry.
◈ 1945: Po wojnie zamek zostaje splądrowany przez żołnierzy radzieckich, a potem zdewastowany przez lokalną ludność.
◈ 1952: Przekształcenie zamku w Dom Pracy Twórczej Związku Literatów Polskich, co chroni go przed dalszym upadkiem.
◈ 1963: Zamek zostaje wpisany do rejestru zabytków.
◈ Po 1989 roku: Otwarcie zamku dla ruchu turystycznego.
W XIV i XV wieku zamkiem władali rycerze w imieniu króla czeskiego. Niektórzy z nich słynęli w okolicy jako rabusie okradający kupców i nękający poddanych. Przez pewien czas zamek opanowali także husyci pod wodzą Hansa Czirny z Niesytna.
W 1719 roku przez ówczesny drewniany most prowadzący do zamku przechodził orszak pogrzebowy z trumną właściciela posiadłości. Drewno nie wytrzymało obciążenia i niemal wszyscy runęli na dno suchej fosy. Po tym wydarzeniu wzniesiono kamienny most, a fosę przekształcono w zwierzyniec.
Podobno w zamku Czocha wybudowano około 40 tajnych przejść. Odnaleziono ich jednak tylko kilkanaście. Pod zamkiem natomiast ma znajdować się olbrzymi labirynt korytarzy, odciętych od reszty obiektu już w czasach PRL-u i do tej pory nie znalezionych.
Ernst Gütschow, uciekając z zamku w 1945 roku, zabrał z niego, ile zdołał. Jednak pozostałymi dobrami zaborcy zdołali zapełnić jeszcze dwie ciężarówki! Jedną z nich ukradł burmistrz Leśnej, po czym uciekł do amerykańskiej strefy; drugi pojazd również zaginął bez śladu.
Od średniowiecznych rycerzy działających na usługach czeskich królów aż po skarby zaginione w czasie II wojny światowej – każda z opowieści związana z zamkiem Czocha dodaje mu unikalnego charakteru. Przedstawiamy kilka z ciekawszych wątków związanych z zamkiem, które przeniosą nas w czasy pełne mroku, tajemnic i niebezpieczeństw.
za tyle marek kupił rezydencję Ernst Gütschow
powierzchni labiryntu ukrytego pod zamkiem
skrytek odkrytych na zamku (z domniemanych 40)
tyle ksiąg zgromadził w zamkowej bibliotece Gütschow
Nie sposób wymienić wszystkich legend związanych z zamkiem Czocha, przybliżymy Wam jednak najciekawsze z nich.
Legenda o Białej Damie – Gertruda, Zdradziecka Siostra
Studnia Niewiernych – Urlika i Zdradzony Mąż
Duchy przeszłości nie opuszczają również studni na dziedzińcu zamkowym, gdzie rozwścieczony mąż utopił niewierną żonę Urlikę, a ich niewinne dziecko kazał zamurować w ścianie.
Zapadnia Śmierci – Tragiczna Noc Poślubna
Makabryczne opowieści dotyczą także właściciela zamku, który za pomocą ukrytej zapadni w noc poślubną pozbył się swojej żony, gdy ta nie potrafiła ukryć odrazy na jego widok.
Zamek Szpiegów – Tajemnice II Wojny Światowej
Jedna z najbardziej intrygujących opowieści o zamku Czocha dotyczy działalności niemieckiej służby wywiadowczej Abwehry, która miała rzekomo wykorzystywać zamek jako bazę operacyjną. Podobno w podziemiach i ukrytych komnatach zamku szkolono szpiegów oraz gromadzono tajne dokumenty.
Zamek miał być także miejscem, w którym przebywał Werhner von Braun, jeden z najważniejszych niemieckich naukowców, znany przede wszystkim jako twórca rakiet V-2. Mówi się, że to właśnie tutaj przechowywano plany oraz modele rakiet, a także opracowywano technologie, które później posłużyły do podboju kosmosu.
Legenda głosi również, że w ostatnich dniach wojny, gdy losy III Rzeszy były już przesądzone, w zamku ukryto archiwa Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy. W dokumentach tych miały znajdować się informacje o agentach działających na całym świecie, jak również o tajnych operacjach wywiadowczych. Skryte głęboko w podziemiach zamku, te bezcenne akta nigdy nie zostały odnalezione, a wielu poszukiwaczy skarbów do dziś próbuje odkryć ich miejsce ukrycia.
Chcesz sprawdzić, jak wyglądała nasza wizyta na zamku?
W osobnym wpisie na blogu dzielimy się naszymi osobistymi przeżyciami związanymi z wizytą w zamku. W ten sposób możesz wybrać to, co Cię najbardziej interesuje: historia i fakty o samym zamku czy podążanie śladami naszych przeżyć. Zapraszamy!
Copyright © 2025 | Wykonanie PowRope [Dominika Powroźnik]
zdobywcyzamkow@gmail.com
725 538 846
Skontaktuj się z nami w razie pytań, sugestii, problemów lub po prostu po to, aby podzielić się swoją pasją do zamków. Czekamy na Twoją wiadomość! :)